Ubuntu 8.04 Kurulumu

Yeni çıkan Ubuntu 8.04'ün kurulumunu anlatarak başlatalım blogu. Aslında bir çok yerde rastlayabileceğiniz eski Ubuntu kurulumlarından çok farklı değil kurulum. Zaten daha önce Linux kurmamış olanlar için bile oldukça kolay bir kurulumu var. Bir çok bilgisayarda istemeseniz de MS Windows (tm) kurulu geldiği için, MS Windows (tm) yüklü olan bir bilgisayarı baz alarak yazıyorum. Anlatılanları uygulayarak ben iki işletim sistemini birden kullanabiliyorum. Fakat Linux açılır açılmaz size söyleyeceği gibi, burda anlatılanların hiç biri garantili değildir. Sisteme gelebilecek herhangi bir hasar sizin sorumluluğunuzdadır.

Yeni Ubuntu ile gelen bir Wubi yazılımı var. Bu yazılım ile ubuntu'yu her hangi bir windows programı kurar gibi kurabiliyorsunuz. Ben henüz incelemedim fakat GNU/Linux ile yeni tanışacaklar için oldukça işe yarar görünüyor. Ubuntu'yu denemek için hangi yolu seçeceğiniz size kalmış.

Hadi başlayalım.

Kurulumdan önce:

1. Çok önemli belgelerinizi mutlaka yedekleyin. MP3 ve filmleri yeniden indirebilirsiniz fakat size ait belgeleri kaybettiniz mi bulamayabilirsiniz. Yalnızca şimdi değil, sık sık yedekleyin.

2. Hard disklerinizi defrag etmeniz ve geri dönüşüm kutusunu temizlemeniz yerinde olacaktır.

3. Diskinizde en az 4GB, rahat kullanmak için en az 10 GB yerin boş olması gerekir.

4. Son güncellemeleri ve dil paketlerini indirebilmeniz için bilgisayarın internet bağlantısının olması iyi olur.

Evet şimdi kuruluma başlayabiliriz.

1. CD'den boot ettikten sonra önce dili sonra, live'ı seçip ubuntu'yu başlatıyoruz. Kurmadan önce Ubuntu'yu deneyebiliriz. Notebook'a kuruyorsunanız özellikle kablosuz ağı denemek için iyi bir fırsat. Bunun dışında masaüstünde göreceğiniz examples klasörünü açarak ses ve video uygulamalarını da deneyebilirsiniz. Büyük olasılıkla sorun çıkmayacaktır. Sorun çıkmadıysa kuruluma devam edebilirsiniz.

2. Öncelikle Ubuntu'yu kurmak için diskte yer açmamız gerekiyor. Bunu Partition Editor (gparted) kullanarak yapabiliriz.

3. Masaüstünde göreceğiniz Kur kısayoluna tıklayarak kurulum işlemini başlatabilirsiniz. Öncelikle dil seçimini yaparak hoş bulduk diyoruz.

Yeri gelmişken şunu da belirtelim ki kullanacağımız bütün programlara bakıldığında Ubuntu'nun ve genel olarak GNU/Llinux işletim sistemlerinin Türkçe desteği paralı işlerim sistemlerinden daha iyi.

4. Akıllı bilgisayarımız Ubuntu sayesinde zamanı ve yerini otomatik olarak buluyor.


5. Klavyemiz de otomatik olarak tahmin ediliyor. Ama klavyemizi denemekte yarar var tabii.


6. Eveet şimdi en kafa karıştırıcı bölüme geldik. Bu bölüm gerçekten önemli ve dikkatli olunması gerekiyor. Ama korkacak bişey yok, değişiklikleri onaylayana kadar diskimizde bir değişiklik yapılmayacak. Bu yüzden eğer bir hata yaparsak değerli bilgilerimize zarar vermeden geri dönebiliriz. Şimdi yavaş yavaş ilerleleyelim.

a. Diski daha önce bölümlemiştik. Şimdi bölümlerin nasıl kullanılacağını ayarlayacağız.

b. Kurulum bize iki seçenek sunuyor. Bütün diski silerek yeniden bölümlenme ya da değişiklikleri elle ayarlama. Biz Elle ayarlamayı seçip, bilgilerimize sahip çıkalım.



c. Aşağıda benim sistemimdeki son durumu görebilirsiniz. Öncelikle görüntü üzerinden bir açıklama yapayım. /dev/sda ve /dev/sdb olarak gördüğünüz iki farklı disk var sistemde. sda altında ntfs, fat32, ext3 ve swap olmak üzere 4 farklı tipte dosya sistemi (bölüm) var. sdb'de ise fat16 ve ext3 olmak üzere iki farklı bölüm var. Yukarıda da belirttiğim gibi diskinizi bölümlemeyi Ubuntu'nun içinde gelen Partition Editor (gparted) ile yapabilirsiniz.

Diskinizde 3GB'tan büyük bir ext3 dosya sistemi ve 1GB kadar da bir swap alan görüyorsanız devam edebiliriz. Eğer bölümleme işlemi yapmadıysanız kurulumdan çıkıp diskinizi bölümleyin.



ext3 olarak gördüğümüz bölüme ubuntu'yu kuracağız. Bölümü seçip Bölüm Düzenle diyoruz. ext3 dosya sistemi olarak kullan diyip, bağlama noktası olarak da / (slash - bölü işareti) seçiyoruz. Tamam diyip diyalog kutusunu kapatıyoruz. Formatlamamız (biçimlendirmemiz) çok önemli değil, fakat işimiz sağlam olsun diyorsak formatlayalım. Tabii içinde verilerimizin olmadığını varsayarak bunu söylüyorum. Bölüm içinde daha önceden kalmış veri varsa formatladığımızda bu verileri yitiririz.




Ubuntu her hangi bir bilgisayarda çalıştığında özellikle belirtilmediği sürece bulduğu swap bölümlerini otomatik olarak kullanır. Bu yüzden bir swap bölümümüzün olması yeterlidir. Yani başka bir ayarlama gerekmez.





İleri diyerek devam edebiliriz.

6. Şimdi ismimizi, kullanıcı adımızı, parolamızı ve bilgisayar adını belirlememiz gerekiyor.
Çalışan tüm programlar sizi bu isimle tanıyacağı için (e-posta programı, otomatik tamamlama v.b. işlemler için) adınızı görünmesini isteyeceğiniz şekilde özenle girin.





Oturum açma adınızı da boşluksuz ve mümkünse kısa olarak seçin. İleride başınız ağrımasın.

Parola seçimi yaparken en önemli faktör bilgisayarınızı kullanmayı planladığınız yer. Ubuntu kullanırken parola bir çok kez gerekli olabiliyor: Bilgisayarı açarken, ekran koruyucudan ya da stand-by modundan dönerken ve bütün sistemi etkileyebilecek işlemler yaparken. Sistem işlemleri dışında bahsettiklerimde parola sorulmasını kapatabiliyorsunuz. Burdan insanlara güvenlik açığı telkin etmek istemem fakat ben çok da güvenli olmayan fakat kolay girilebilen bir parola seçtim. Çünkü:

• Notebook olan bilgisayarımı yalnızca ben kullanıyorum.
• İnternete doğrudan bağlı olmuyorum. Genelde NAT ya da firewall'un arkasından bağlanıyorum.
• Bilgisayarında içinde çalındığında hayati risk taşıyan belgeler yok.

Tabi yine de güvenli bir parola seçmenizi önereceğim. Eğer çok sıkıntı çıkarırsa daha sonra değiştirebilirsiniz.

Bilgisayar adını da keyfinize göre seçin. Tabi içinde boşluk bırakmayın.

7. Baştan beri varsaydığımız üzere bilgisayarınızda bir de Windows (tm) yüklü ise yeni kurulan işletim sisteminize istediğiniz ayarları aktarabilirsiniz. Tavsiyem internet tarayıcılarınızın verileri ve e-posta'nızın ayarları dışındakileri aktarmamanız. Çünkü, Windows'taki (tm) müzik, resim ve belgelerinize linux üzerinden de ulaşabileceksiniz. Kopyalayıp yer işgal etmeye ve kafa karışıklığı yaratmaya gerek yok.




8. Son adıma geldik.



Gelişmiş'e basarak, Ubuntu'yu geliştirme anketine katılabilir ya da bir vekil (proxy) sunucu kullanacaksanız bunun ayarlarını yapabilirsiniz. Yükle dediğinizde sistem kurulmaya başlayacaktır.





Not: Bir kurulum esnasında en son aşamadan sonra yeniden disk bölümleme ekranı çıktı. Size de olursa yukarıdaki adımları tekrar uygulayarak devam edebilirsiniz.

Sistem kurulurken internete girebilir, oyun oynayabilirsiniz. Dosyalar kopyalandıktan sonra otomatik olarak dil paketleri ayarlanır. Donanımınıza uygun paketler indirilir ve bilgisayar son haline getirilir.




Kurulum için kullandığınız diski çıkararak bilgisayarı yeniden başlatabilir ya da live sistemi kullanmaya devam edebilirsiniz.


Sisteminizi yeniden başlattıktan sonra kurulumda belirlediğiniz kullanıcı adı ve parola sorulacak. Bu bilgileri de doğru girdikten sonra güzel bir Ubuntu ekranı ile karşılaşacaksınız. Hoşgeldiniz.